Friday is the New Saturday (Cuma yeni Cumartesi)
Haftada dört gün çalışmak ekonomiyi nasıl kurtarır?
Pedro Gomes
Bu sefer sizinle kendi alanımdan bir kitabı paylaşmak istiyorum. Aslında bu kitabı geçen sene okumuştum ama ancak paylaşabiliyorum. Pedro ile bir konferansta tanışmıştım. Facebook’ta bu kitabını görür görmez Avrupa’dan gelecek bir arkadaşa rica ettim. Sağ olsun o da hemen alıp getirdiği için ilk çıktığı zamanlarda okuma fırsatım oldu. Hatta Pedro beni kırmayıp dersime de konuk olup kitaptaki argümanlarını öğrencilerime anlatmıştı.
Pedro’ya dediğim gibi bence bu kitapla Nobel Ekonomi ödülünü almalı. Yaşam standartlarını kökünden değiştirecek ve bu sefer şimdiye kadarki bu tip değişimlerden farklı olarak insan odaklı bir değişim için önerileri var. Üstelik de bu değişimin ekonomiyi hareketlendireceğini de ispat etmiş. Uzun lafın kısası haftalık çalışma saatleri beş günden dört güne düşmeli diyor. Bunu ilk duyanların ekonomi batar tepkisine karşı aslında bu değişimin kalkınmaya pozitif etkisi olacağına dair sekiz argüman sunmuş ve her bir argümanı da detaylıca ele almış. Hatta her biri için youtube videosu da çekmiş. Kitap henüz Türkiye’de olmadığı için merak edenler videolarını izleyebilir. Bir tanesinin linkini paylaşayım gerisini siz bulursunuz:
2010 Nobel Ekonomi Ödülü sahibi Christopher Pissarides, Pedro’nun tez danışmanıydı. Kitap onun olumlu yorumlarıyla başlıyor. Ekonomi camiasında eminim hem olumlu hem de olumsuz bir sürü geri dönüş almıştır. Ben burada akademik açıdan değil akademisyen olmayan biri gibi ele almak istiyorum kitabı. Bir kere bir bilimsel kitap için oldukça eğlenceli. Pedro çok samimi bir dille yazmış ve oldukça sürükleyici bir hale getirmiş. Hem kendi hayatından örnekler var hem de ince espriler. Rahatlıkla ekonomi ile hiçbir ilgisi olmayan birinin bile severek okuyacağı bir kitap.
Önerdiği şey de o kadar mantıklı ki. Zamanında Ford altı günlük çalışma günlerini beşe düşürdüğünde çok tepki çekmiş ama bugün yeni normalimiz bu. Pedro ise bunun bile gerekli olmadığını dört günün yeteceğini söylüyor. Benim zamanında akademisyen olmak istememin sebeplerinden biri de esnek çalışma saatleri idi. Haftanın beş günü minimum 9-6 mesainin verimine hiçbir zaman inanmadım. İnsanları motive eden unsurlardan en önemlilerinin merak ve yaratıcılık olduğuna inanırım. Ve bu olgular beslenmesi gereken şeyler. Kendine zaman ayıramayan insanların bunları besleyebilmesi çok zor. Kendine zaman ayırabilen insanların daha verimli olacağını kanıtlayan bir çok bilimsel yayın var. Pedro da sekiz nedenin birinde zaten bundan bahsetmiş. Diğer yedisini de siz okuyabilirsiniz ya da izleyebilirsiniz.
Doğaya ve insana değer vermeyi öğrendiğimiz zaman mutlu ve huzurlu toplumlar yaratabiliriz. Bunun için de önce kendimize değer vermeyi öğrenmeliyiz ki bize değer vermeyenlerin farkına varabilelim. Bu modern köleliğin bir gün bitmesi gerekiyor ve Pedro bunun için ilk adımı atıp daha insan odaklı bir çalışma hayatı için yapmamız gerekeni ve bunun pozitif etkilerini yazmış. Umarım karar vericiler de bu kitaba hak ettiği değeri verip Pedro’nun tavsiyelerine kulak verirler.
TJ Books Limited, Padstow, Cornwall, 2021
ISBN 9780 7509 9684 6